سیستم ایمنی خودرو تنها شامل ترمزهای تیز، سیستم تعلیق ایمن و کمربند نیست. اگر حتی یکبار داخل کابین بی‌ام‌و را دیده باشید، متوجه آپشن‌های ایمنی فراوانی می‌شوید که سازندگان آن برای حفظ امنیت سرنشینان تعبیه کرده‌اند.
اجزای فنی خودرو مانند سیستم‌های الکترونیکی کنترل پایداری، سنسورهای تصادف و کیسه‌های هوا نیز نقش حیاتی در ایمنی خودرو ایفا می‌کنند.
در این مقاله با ما همراه باشید تا ابتدا نگاهی به دسته‌بندی کلی سیستم‌های ایمنی خودرو بیاندازیم و سپس با ۷ آپشن اساسی در تأمین ایمنی خودرو آشنا شویم.
دسته‌بندی‌های سیستم ایمنی خودرو
اگر به خودروی خود نگاهی دقیق بیاندازید، متوجه دسته‌ای از آپشن‌هایی می‌شوید که وظیفه‌ای جز حفظ امنیت سرنشینان و جلوگیری از آسیب‌های مالی و جانی ندارند. تمام این تجهیزات با اینکه معمولا جدا از یکدیگر فعالیت می‌کنند در یک سیستم مشترک به نام سیستم ایمنی خودرو قرار می‌گیرند.
ماشین‌های خارجی همیشه به امکانات ایمنی خود معروف بوده‌اند مثل مدل‌های ب ام و در ایران و خودروهای تویوتا. اما در مقابل، آپشن‌های ایمنی متاسفانه در نظر بسیاری از سازندگان داخلی از اهمیت کافی برخوردار نیستند. ما خودروهای داخلی‌ای را می‌بینیم که حتی حداقل استانداردهای ایمنی جهانی را رعایت نمی‌کنند. همین مسئله باعث شده است تفاوت تجربهٔ رانندگی بین خودروهای ایرانی و خارجی فاحش باشد.
در این مقاله قصد داریم به معرفی این آپشن‌ها و امکاناتی که در بسیاری از مواقع جان انسان‌ها را نجات می‌دهند، بپردازیم. در یک دسته‌بندی کلی انواع سیستم‌های ایمنی خودرو در دو گروه زیر قرار می‌گیرند.
سیستم‌های ایمنی غیرفعال
برخی از آپشن‌هایی که روی خودرو نصب می‌شوند، تنها وظیفه کاهش تلفات و صدمات وارده به خودرو را دارند. این آپشن‌ها تنها در زمان تصادف و برخورد فعال شده به همین دلیل به آن‌ها سیستم ایمنی غیرفعال می‌گویند.
کمربند ایمنی، ایربگ، سپر، فیوز قفل‌کن و… از جمله این قطعات هستند که به آن‌ها لقب ساده‌ترین سیستم ایمنی خودرو را داده‌اند. هدفی که طراحان این آپشن‌ها در پی آن بوده‌اند، کاهش آسیب‌های ناشی از شتاب منفی و برخورد با اجزای داخل کابین بوده. سیستم ایمنی غیرفعال از جمله پایه‌ای‌ترین آپشن‌های ایمنی است که در باکیفیت‌ترین و بی‌کیفیت‌ترین خودروهای تولید داخل مشاهده می‌شود.
سیستم‌های ایمنی فعال
در نقطه مقابل سیستم غیرفعال، سیستم ایمنی فعال قرار دارد که از زمان استارت خودرو، روشن شده و فعالیت خود را شروع می‌کند. نقش اصلی اجزای این سیستم جلوگیری از بروز تصادفات در وهله اول و بعد از آن کاهش صدمات احتمالی است. هر دو این سیستم‌های فعال و غیرفعال از اهمیت بالایی برخوردارند و سازندگان خودرو همواره در تلاش بوده‌اند تا سطح ایمنی هر دو سیستم را در محصولات جدید ارتقا دهند.
اگر نگاهی به خودروهای خارجی بیاندازید، می‌بینید که سیستم ایمنی فعال آن‌ها بسیار گسترده و پیچیده هستند. برای آشنایی بهتر با این آپشن‌ها باید آن‌ها را در دو دسته‌بندی زیر معرفی کنیم:
- سیستم‌های ایمنی پایدارکننده: مکانیزم عملکرد این اجزا از طریق ایجاد پایداری بیشتر برای خودرو در تمام شرایط رانندگی است. سیستم‌های ABS، ESP و… در این دسته قرار می‌گیرند.
- سیستم‌های ایمنی هشداردهنده: این سیستم‌ها در سراسر خودرو سنسورهای مختلفی دارند و زمانیکه حس کنند شرایط رانندگی خطرآفرین شده، به راننده هشدار می‌دهند. به عنوان مثال با تولید بوق هشدار از برخورد خودرو با عابران پیاده و خودروهای دیگر جلوگیری می‌کنند.
اجزای سیستم ایمنی خودرو کدامند؟
در طی 25 سال گذشته، صنعت خودروسازی در جهان دچار تحولات بسیاری شد و خودروهایی که مردم دنیا در هر دهه سوار می‌شوند تفاوت‌های قابل‌توجهی با خودروهای قدیمی دارند. یکی از بزرگ‌ترین تغییرات، امکانات و سیستم‌های ایمنی هستند که به خودروهای جدید اضافه شده. در ادامه این مقاله چند نمونه از کاربردی‌ترین اجزای سیستم ایمنی خودرو را به شما معرفی خواهیم‌کرد.
ترمز ضدقفل ABS
ترمز ضدقفل ABS از جمله رایج‌ترین نوع سیستم ایمنی خودرو (حتی در خودروهای قدیمی و رده پائین) است. عملکرد این سیستم به گونه‌ای است که از قفل کردن لاستیک‌ها روی سطح لغزنده جلوگیری می‌کند. این سیستم همچنین فرمان‌پذیری بهتر خودرو در شرایط رانندگی دشوار را نیز ممکن می‌کند.
سیستم فرمان برقی EPS
روند تکامل سیستم فرمان خودرو به ترتیب از نوع مکانیکی به فرمان‌های هیدرولیکی و در نهایت به سیستم‌های برقی پیشرفت کرده است. سیستم فرمان برقی EPS به عنوان یک عضو مهم در سیستم ایمنی خودرو، به گونه‌ای طراحی شده تا کاستی‌های فرمان هیدرولیک را جبران کند.
فرمان برقی قدرت کنترل بیشتری را به راننده در سرعت‌های بالا می‌دهد. زمانی که سرعت خودرو از حد معینی فراتر برود، این فرمان سفت شده و دامنه چرخش را محدود می‌کند. به این ترتیب از بسیاری از حوادث فاجعه‌آفرین جلوگیری می‌شود.
سیستم کروز کنترل تطبیقی
کروز کنترل به عنوان یکی از آپشن‌های رفاهی خودرو شناخته می‌شود و وظیفه حفظ سرعت در مسیر را دارد. در مدل تطبیقی، خودرو به صورت هوشمند فاصله با خودروهای جلویی را تشخیص داده و برای جلوگیری از برخورد، از سرعت خود می‌کاهد. مرسدس بنز S و CL جزء اولین خودروهایی بودند که این آپشن روی آن‌ها نصب شد.
سیستم کنترل پایداری یا ESP
ESP یکی از مهم‌ترین سیستم‌های ایمنی خودرو بود که تولید آن انقلابی عظیم در صنعت خودروسازی ایجاد کرد. این سیستم، که جزو فناوری‌های ناظر محسوب می‌شود، به صورت دائمی بر عملکرد ABS، کنترل کشش (TCS) و چرخش فرمان نظارت دارد و در صورت تشخیص هرگونه ناپایداری، بلافاصله وارد عمل شده و از بروز حادثه جلوگیری می‌کند.
ماشین ارزان با ESP را می‌توانید در مدل‌های مختلف بازار پیدا کنید.
سیستم نظارت بر باد تایر یا TPMS
سیستم TPMS با گزارش فشار باد لاستیک‌ها، نقش مهمی در جلوگیری از ترکیدگی و یا پارگی لاستیک‌ها دارد. برای این سیستم دو مکانیزم کلی طراحی شده:
- وضعیت تایر را با اندازه‌گیری سرعت هر چرخ می‌سنجند. تایری که در وضعیت مساعد نباشد، قطعا سرعت کمتری دارد.
- سنسورهای فشاری که در هر تایر نصب شده‌اند، با اندازه‌گیری فشار لحظه‌ای وضعیت تایر را می‌سنجند.
بیشتر بخوانید: افزایش عمر مفید لاستیک خودرو؛ ۱۰ نکته کلیدی برای نگهداری اصولی
سیستم هشدار برخورد از جلو یا FCW
این سیستم ایمنی خودرو از جمله پیشرفته‌ترین فناوری‌های خودرو بوده و با استفاده از دوربین، سنسور و لیزر اشیای جلوی اتوموبیل را تشخیص داده و با هشدار به راننده از تصادف جلوگیری می‌کند. این هشدار می‌تواند به فرم بصری، شنیداری و یا لرزشی باشد.
سیستم نظارت بر نقاط کور
در این سیستم سنسورهای مافوق صوتی وجود دارند که در یک چهارم انتهایی خودرو نصب شده‌اند. با در نظر گرفتن علائم هشدار این سیستم، راننده‌ها می‌توانند بدون نگرانی از بابت نقاط کور، به‌راحتی بین خطوط جابه‌جا شوند و سبقت بگیرند.
جمع‌بندی
اجزای سیستم ایمنی خودرو که در این مقاله به تفصیل بررسی شدند، عمدتاً در خودروهای لوکس خارجی قابل مشاهده هستند. با بررسی خودروهای جدید سایپا و ایران خودرو مشاهده می‌کنیم که سازندگان داخلی تلاش کرده‌اند تا از این استانداردهای ایمنی الگوبرداری کنند. امکانات ایمنی موجود در مدل‌های جدیدی مانند شاهین و 207 نشان‌دهنده کوشش این شرکت‌ها برای ارتقای سطح ایمنی محصولاتشان است.
خودروهای خارجی که در بازار ما حضور دارند، در نتیجه تحریم‌ها از جمله مدل‌های قدیمی بوده و بیشتر به صورت دست دوم رد و بدل می‌شوند. در مجموعه کارشناسی خودرو عبادی، ما به شما کمک می‌کنیم تا به هنگام خرید این خودروها از سلامت کامل امکانات ایمنی آن‌ها مطمئن شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر و تماس با ما از طریق لینک زیر اقدام کنید.
سوالات متداول
انواع سیستم ایمنی خودرو در چه دسته‌بندی‌هایی قرار می‌گیرند؟
سیستم ایمنی فعال و غیرفعال.
سیستم ایمنی غیرفعال از چه اجزایی تشکیل شده است؟
کمربند، ایربگ، سپر، فیوز قفل‌کن و…
اجزای سیستم ایمنی فعال خودرو در چه دسته‌بندی‌هایی قرار می‌گیرند؟
سیستم ایمنی پایدارکننده و هشداردهنده.
